تأثیر فشار روانی ادراک شده بر فرایندهای بازیابی (یادآوری آزاد، یادآوری نشانه ای و بازشناسی) در حافظه آشکار

پژوهش حاضر، به عنوان یک پژوهش علّی- مقایسه ای، با هدف بررسی تأثیر فشار روانی ادراک شده بر فرایندهای بازیابی (یادآوری آزاد? یادآوری نشانه ای و بازشناسی) در حافظه آشکار انجام شد. به این منظور، 100 نفرآزمودنی به روش نمونه گیری در دسترس، از میان کارمندان دوره های آموزشی بانک صادرات شهر تهران انتخاب شدند. آزمودنی ها به دو گروه سنی جوان (32ـ20) با میانگین سنی 25 سال و 8 ماه و میانسال (60ـ42) با میانگین سنی 49 سال و 5 ماه تقسیم شدند. برای اندازه گیری سطوح فشار روانی ادراک شده از مقیاس فشار روانی ادراک شد? کوهن (1983) و برای ارزیابی عملکرد حافظه آشکار، از آزمون های یادآوری آزاد (دو متن کوتاه)، یادآوری نشانه ای (زوج واژه های متداعی) و بازشناسی (واژه های قدیم/جدید) استفاده گردید. داده های به دست آمده با استفاده از روش تحلیل واریانس چندمتغیره تجزیه و تحلیل شد. نتایج اثر اصلی متغیرها در سطح 05/0p< نشان دهند? عملکرد پایین تر بازیابی یادآوری نشانه ای افراد با سطح فشار روانی بالا و عملکرد بهتر بازیابی یادآوری نشانه ای و بازشناسی جوانان در مقایسه با میانسالان و نشان دهنده عملکرد بالاتر بازیابی یادآوری آزاد مردان نسبت به زنان در حافظه آشکار بود. همچنین اثرهای تعاملی در سطح 05/0p< بیانگرعملکرد پایین تر بازیابی یادآوری نشانه ای جوانان و میانسالان با سطح فشار روانی بالا و عملکرد بهتر بازیابی یادآوری آزاد مردان با سطح فشار روانی بالا و پایین در مقایسه با زنان بود. تعامل سطوح سنی و جنسیت، بر فرایندهای بازیابی در حافظه آشکار معنادار نبود. همچنین اثر تعاملی هر سه متغیر بیانگر عملکرد بالاتر بازیابی یادآوری نشانه ای زنان جوان با سطح فشار روانی پایین و عملکرد پایین تر یادآوری نشانه ای در مردان میانسال با سطح فشار روانی بالا در حافظه آشکار بود. کلید واژه ها: فشار روانی ادراک شده، فرایند بازیابی، یادآوری آزاد، یادآوری نشانه ای، بازشناسی، حافظه آشکار.